Wednesday, 25 November 2015

Kilik nangle lilo, hemprek kehang apor ta nangle lo

Karbi atum ke anuttin ta hemprek aning hang pame lapen hemprek aphan pulote kroi rinti vek lo lapen majok asong setame rat ke hemprek kehang aphan aning kachethe do. Laso ajok asitin ratchari asong ta hemprek amen pen adihutin a kilik ta rat aphan hemprek amen pensi vote chorek ibom lo. Lasonsi rat atum ta asi-asi asong aphan aning chethe lo. Laso aning kachethe alam ratchari asong ta kachini pame ajok lapusonsi asitin asong ta rat aphan chongthui bom lo. Laso ajok kilik nangle lote hemprek kehang chepaklang po kalite rat aphan kapaklangji aphan Delhi dam po kalite press statement setame pi po titi anvet lo. Seta ahokpet ahemprek kehang ke ko an hang lone hanghe lone lapen hang puseta ko an pasik lone ke maduta chinine. Athe ahokpet alam ke rat aphan thanthe, hemprek hangbom pusi ansi thanchotji.
Non ke lasi rat atum ta majok asong aphan noi kilik aprang lapen kilik ahut hemprek kehang chot asong aphan ke kroi nangne. Ahokpet komat aphansi kroi nangji? Ladak ili kapangthek nangji ke komat asongsi ahokpet ahemprek kehang lo? Neli kipudam kangtung ke la non ningkan kethom-pli angbong anta aning aklong pensi hemprek kehang puke hang vangve, ratchari ale aphan chot. Athe Congress atum along ta neli amat ta thekdun longvek lo, HSDC lapen ajirpo atum ta hemprek kehang amen en lor pen aratchari asong lo, seta kehang kapasik puke jonghele chepindak seta record along thek longle. Lasonsi BJP atum ta hemprek ke hanghe, alam chot, lapen lata ladak Karbi Anglong angkang anchot. Lasi neli kipu damji puke kilik aprang lapen kilik ahut hemprek kehang chot asong atum aphan ke majok asong aphan ta kroi nangne. Lasonsi hala risim kangtang ke-ot atum ta kilik ahut teng-ai ason-ason alam karju alamthak pu pen press statement kipi chot ke rat ke kroikre. Ahokpet ahemprek kehang abang chepaklang nangji. Lason ingnam do pen hemprek amen pen monit kenep, kapathi lapen tangka kehang chot ke rat kroikre. Monit atum ke apran aphan kaphere pen tangka ke piji seta aning aklong pen ke respect pipe lapen respect jongsi longle pulote laso asong ke majok non seta ingtung un eh. Lasi rat kekroi alamthe atengsi klem nangji lapen rat aphan pon un nangji. Lake kether pen kali asai lapen akekroi (Bisas) pen anvetji. Lasi hala kai apor ahut ta ephong ateng aning chepaningdung pen hangbom (Persistently) atum aphansi chetodun nangji. Bangso aphuthak non amat neli kethek long ke KANCHASDCOM pen JACAS atum anvet, seta latum abang ta rat kacheto dunji aphan penang an klem nangji lang. Lasonsi risim kangtang ke-ot atum ta non amat ke hemprek kehang damver atum ke KLNLF atum anvet lang, akaprek atum ke lapu amen anvetsi chepaklang chot lang

Laso pen aphi neli kaningjedun kangtung abang ke majok asong le hemprek apharman klem seta kekhamkhe dun pu abang ave det nangji lapen kasorsadun, kipuduntot lapen kakhinde dun pu abang ta ave det nangji. Laso along ke jonghe le ajat lapen ason-ason ahin cheprek puseta chetodunde puseta kahili lapen ka oppose dun pu abang ke masap ta ave det nangji. Jongsi lason keklemdun asong aphan pangtheksi latum ke hemprek kehang asong kali pu abangsi pudunthip nangji. Athe ke majok asong le hang seta kakhinde dun pulote government atum ke pathe longlok po. Lasi lason-son kapathe dun longji alamthe palongle det nangji.    

Friday, 4 October 2013

In the aftermath of Governor’s nod for no confidence motion and the Court intervention, I think that no greedy and selfish EM will have the guts to resign from Joyram Ingleng’s ministry. He will enjoy full terms if he either manage the four nominated MAC or sack them and remain determined as ever. Now he will get to exercise more power than before. As of now he has exerted himself very rightly. It is high time he teaches lesson to some of his ministry members and high command. No doubt, some hidden faces are with him. 

Wednesday, 18 September 2013

CEM arpu pache-o toi alam pen KAAC linglang cho ke hemprek ajakong kapabop asai
Non KAAC kacharibom a CEM Joyram Ingleng aphan arpu pen che-o nangji pura bang 19 Congress a EM pen MAC atum mang lo. Bangso aphuthak hur cho pen song along chingvai nangkok lo. Birta kelong ateng ke CEM aphan chari kipriji lapen state kehang ahut soluk-sodak atemon kevan pusi akoi kipi. Akoi kipi alam anta MP ahem lapen minister ahem along kachingvaidut ahut kachetokprok ke CEM si hai lo voiphit seta KADCC penta lamrai kedeng ajok anghoi pen pacheto-toi lo. Bangso aphuthak arnisi-nini angbong Joyram Ingleng CEM arpu pen che-o po pu pherangke amai along KADCC ameiphu Sum Ronghang pachetak voiphit ta bangso arni amat CEM Joyram Ingleng ta angkur kave alam karbokthap lapen kesoluk-kesodak aphuthak karbok lap ajok alanglita neliphan lahai nangkarbok thap alam an che enlap matik ke arpu pen che-o eh pukok ajok kalinglang cho abang ke dokok lo.
            Kachinidun ateng pulote non amat ke Joyram Ingleng abang arpu pen che-eh det seta alangliphan ajat ta klem no. Athe non amat House along No Confidence le vanji puseta 2/3 majority nangkokji. Bangso aphan ke aphai ave, lake mo Phaikuni achiklo Session aphan chonghonglok anchot lo. Halaso ahut abang ke simple majority pen seta No Confidence van un. Bonta bangso arni aphan ke non chiklo ejon sose chonghong nangjilang. La an apor angbong ke Ingleng aphan CEM aphan arpu pen che-o nang po pu along penang kachelarji angring do. Akaprek atovar abang ke song alam kapatepek pupen laso angbong jongsi song pen sorplot pulote lake ha 2000 aningkan CPI(ML) pen ASDC kachekak aphurkimosi ruithupo, anpen jakong abang ke Opposition atum along lerok po apot lason ke Congress high command atum ta klem haihe. Non kedokok isivet atovar ke bai pame pen kapache-o pen akaprek ke ajat ta klem no athe alangli jongsi aning thihak pulote bang pli nominated MAC aphan ke thanpet pen akaprek alangliphan kekroi amonit atum aphan bat thurong un. Lason pulote amohor amatsi chekarphakji. Lason apotsi kachehilisai abang ke men-men penle kijutkokji kali.
            Non laso along rat atum abang katikuk theduntan lo athe laso alam pen chiklo jon ko an lone ke kachingthur amo keklem along ke katikuk dovek po. Laso aphi non Bill kipiji apor ahut ta pi longledet po. Laso ajoine rat atum angbong aning ke-oi pen kehangjo dolo lapen lason jongsi dambom pulote Opposition atum aphan ale vang po. Athe majok seta lapu an apor kithi ahut CEM kachelar voi ke rat atum ke chedondunde.
            Non ili kamunthidam nangji abang ke lahai komat ajoinesi lapuson kacheplang long lo? Neli kipudamji abang ke lake state machineries atumsi hemprek aphan kapatikuk. Lahai ke hemprek ajakong kapabopji aphan lo. Seta dak ilitum asongja atum ke lahai matha damdesi bang state atum kapinkhat alingsi anghoi kachinghon ajoine abe dunrup lo. Seta non bangso along kamathadam pame nangji abang ke non lapuson hurisaibom pen hemprek aphuthak pangsamri pulote non aphong arat kithurpak along ke songja atum aphan kapano pen khang un eh lo. Lasi songja atum inghoi aphan kali rat lapen longri aphansi pathe nangji.

Monday, 16 September 2013

The voice of Karbi Autonomy is attempted to throttle by the Dispur Boss and Big Boss. Their activated switch lead to the instability of Karbi Anglong Autonomous Council. KAAC CEM Joyram Ingleng is sidelined because he had raised his voice for a separate Karbi Anglong state. So, fearing the growing strength for state demand in the wake of Telangana, he is asked to step down from his CEMship. It is nothing, but just to suppress the state demand and to divide the unified political party’s autonomy forces. The ruling greedy members follow the Bosses command for their selfish gain, leaving aside working for the development of their homeland and their brothers and sisters and the interest of their nationality. In that case, the demand for state will lose their lustre. And if Joyram succeeds in grasping his seat, he may have to compromise on certain points…….   

Sunday, 15 September 2013

Non pen tarlip pameme te Karbi Aphurkimo kiphur chetoremji, Ove kimi atum Chingrum pen Kapangcheng apor lo

Karbi atum ke ketok pen kibi a phurkimo ke ave, phurkimo alam anvet lo. Lasi non ove kimi atum phurkimo kachibiji aphan tarlip pame pen ketok pen kibi tekang aphan kedo an atumta mo aphit akai lapen khei angthek aphan matha rinti nangji. Non ili kamathadam nangji ke Karbi atum hako penle phurkimo aren penle langdam seta dopik, ketheklong lapen phi-phu atum angho pen karjulong ateng pulote non kedobom mate kethek lor ason (Historical Monument)  punon temo punon, lahai pen ili chini pame. Isi kethetan kamanghu meme ke phi-phu atum penta “Ramayan” atemo than thek mate alun amatta (Sabin alun) ilitum angbong lun rinti lapen thek rinti, lahai kosonsi kethek lo? Ramayan pen Karbi atum ahokpet kopi lo kachepho? Lasonsi ason-ason a karju atemo chot kali, Mahabharat aron ahutta longdam ilitum alongri malom nang ingbak pusi chethan lapen laso angthek Tarabasa malom atovar nangnak kibui amokha ke halaso ahut kaselam atovar pusi chethan. Lahai ke ili temo pulo seta non ketheklok asonta do olang. Along-along mondir, tibuk achet lapen ason-ason angthek (Relics) kelong mate keklang. Lahai pen kethenai ke Nichi Karbi Anglong anat Thongnokbe asin pen danglok Cheleng Athai lapen kedo ason an, ha Amri lapen Dimoria heihui an ta langdam pen tarlip pame nangpo. Laso angbong pen ketheknei ke Karbi atumsi Asom alongri kevangcheng pusi Bishnu Prasad  Rabha ta ningje tekang lo. Ilitum aphan “Columbus of Asom” pusi nang irlo. Tangte ilitum kachechini atengke “Lasa” pensi kevang pu lapen kacharhe alun penta ili penang chini dam. Kachethan atengke14 BC malomsi Karbi atum karkli-phejo kacharli pusi bang katarlip atum than. Lahai alam jongsi chini pame pulote ili penang ahin phurkimo ketok ahut chini pamepo. Phurkimo ketok non akai ke penang an chejok dam un adim dolang seta mo aphit akai along abang ke asap akisung doji atheke non akai along Karbi alun alam lapen atemo kethek atum penang dolang, katarlip atum penang do lang. Katarlip (Research) along ajahak phurkimo kanghum-e lun, temo, sarlamthe lapen se karkli amen heihui ta non amat ke penang akechok dam dolang.
            Non ili ove kimi atum an isi ahongklam pen chingrumsi Seminar bi nangji. Lahai along Karbi a Historian, Anthropologist, jungjung pen katarlip atum lapen loh ketok atum an kethe-thek ason an anuttin ta ketok pen chepachoi (Papers exchange) nangpo. Lahai aphuthak chingvai pen tarlipthu pameka ra kitap heihui paklang nang po. Lason non amat akehai Dhoromsing Teron chepaduk pen Karbi atemo barim pangrum pen Karbi Studies kapaklang ke chorore te un eh. Lasi non alangli inut vet pen aningke penang an ke klem un, jongsi kado kave chingrum ra alangli long pusetame akaprek ahongklam along pen pusetame jasemet pen Karbi aphurkimo (Karbi history) do an tarlip pen tok nangji. Non jongsi klemkle lepute mo la non kethek long lapen kedo lang a monuments anta heno lap po. Athe rong kado kave arat (Layman) ke lahai ardi (Value) chinine po pahenodak lapen pahenolap ta thek. Lasi ili chingrum pen govt. aphan chikike ra kerai (Preserve) amo klem nang vek po. Kali pulote mo akai ili hemprek longdet aphi seta Karbi History lapen Karbi Anglong History puke porhi athai ave detji.  Lasi bangso aphuthak ili mek prangvek nangpo.    

Friday, 13 September 2013

Block I pen II akisung arpu ke anuttin a Karbi along ta do
Karbi Anglong arlo Block I pen Block II alam ke akimi alam kali lo. Lake ha Meghalaya sengse ako pen alam lo. Athe ha United Mikir and North Cachar Hills a district keplak ahut pen ta Jaintia atum ke district keplak ahut penta kroidunde. Seta Nogoan pen Sibsagar atum pen ke thang alam ave. 1957 aningkan Jaintia pen Mikir Representative angbong Jirikindeng along chingvai lo. Halaso ahut District Council pen CEM CS Teron lapen Revenue a EM Joising Doloi atumsi kachingvaidun. Aloh kethek long ateng pulote lahai alongle ke nangchipi thupo pulo lapen joint survey pado pen halaso ahut Mikir pen Pnar kedo ateng pensi chithik po pulo. Bangso aphi Umbaso pu adim, Hamren pen Khanduli adak alongsi ingni lo. Laso ahut  Mikir Hills District Council Revenue a EM Joising Doloi si Karbi atum apharman ke chetong dun lo. Seta NC hills atum kipi a report aphuthak chedondunde det lo. Laso pen aphi ke lapusi ingsamri lo, bonta 1972 aningkan Meghalaya sengdet aphi inut aminister Edwin Barek akeja pen Block I pen II alam puthot ingthur thulo. Laso ahut school ahem kekai heihui anta dolo. Lahai asai keja Pin Thagang pen Throat Thagang atum lo, bonta latum chingnang chek amat Nagoan jail alongsi chethap nang lo. Hadak Jail alongsi amek chi lo. Lason dambom-dambom pen Karbi Anglong arlo ahoi abang Meghalaya asor ke kacherap pak ajok ahoi abang nang ingdoibom lo. Ha Sait Shamat pen non Khanduli km 7 am nang ingdoi et lo. La anta kali, akethenai ke km 8 Karbi Anglong arlo Am-i along ansi Meghalaya Border Post nang bilo. Non lahai alam ke aphi lo athe halaso ahut govt. pen atum lang pame pensi district plak lo. Lasi ajat non abang ke Karbi Anglong alongle chadi lo.
          Kaike ili Block I pen Block II  kahurisai alam arju longver. Seta laso alam dak Karbi Anglong arlo keso asong atum kaike ta kahuri lapen atemon kesoluk ahut local paper along pangdak pen pinremdun chot anvet lo. Lahai kapangdak ke nahok ta lele. Lason keklem pen amethang aphan chechongthui chot ke klemkle detsi keme. Angtang kapado  lapen amo kevangji asai keklemsi akeme. Kechengsi ke state pen KAAC arpu. State pen BOP kibi abang pangtang nangji. Lahai kibi ke Karbi asongja atum jongsi chepangtangte pulote bang state govt. ke akenangsot ave. Laso aphi ke kachingthur amo dengpik nangjilang. Non ateng pulote kachingthur amo ke thek longle. Lasi la Block I pen Block II  kedo bang akhei ke aphi lo Karbi atum anta aning oi rui lo. Athe Chomang pen Pnar kedo adim ke ha Meghalaya pensi kachingthur amo tovar pen danglok ason-ason amo pilo. Non ke kachingthur ke aphi lo, thengpi lapen natural resources ason anta khang un eh det lo. Ha Meghalaya anat pensi pa ik lap lo. Lasi non ateng pulote Block I pen Block II kerai ke alamsi ningje rinti chot lo. Thurplut pen sai kedeng ke ave. Lasi kachingthur amo aphan lok chonghonghe ra song do an, ratchari, hamphang, dorom heihui amai anta halapusi bidam et nangji. Lason pen lote halapu arat aning thepo anke ha Meghalaya asor ta nanglang ai po. Lason jongsi klemkle ra non ateng dambom pulote ahoi ke lapu enat nangpetbom lang. La nangkepettang km 8 ke aphi lo athe lake India a map along POK ason lo. Lasi kedo an kacheraiji aphansi bor-i rinti nangpo.

Thursday, 12 September 2013

To test a True Friend, Borrow money from him and don’t repay him on time. Default to pay 2-3 times. His true colour will appear.